Nederzettingstype
Het is moeilijk om Steenwijkerwold direct een stempel van een bepaald type dorp te geven.
Het dorp heeft een lange geschiedenis waar we eerst even op moeten teruggrijpen.
Zoals te lezen valt bij 'Geschiedenis', hebben we kunnen zien dat groepen mensen zich verzamelden voor bijeenkomsten voor gelovigen. Echter was dit in omliggende nederzettingen en was er toen nog geen sprake van Steenwijkerwold.
Daarom is het belangrijk om te kijken naar dit gedeelte van de geschiedenis:
''In 1973 werd de vroegere gemeente Steenwijkerwold (gemeentehuis te Tuk) opgeheven. Het gehele gebied kwam te vallen onder de nieuwe gemeente Steenwijk, met uitzondering van de meest westelijk gelegen kernen. Zij werden toegevoegd aan de gemeenten IJsselham (Oldemarkt) of Brederwiede (Giethoorn).
De naam Steenwijkerwold dreigde hierdoor te verdwijnen. Echter, drie buurtschappen wilde de naam Steenwijkerwold graag behouden. Zo werden Thij, Kerkbuurt en Gelderingen, samen met het gehucht Ten Holten, samengevoegd tot Steenwijkerwold. De straat die destijds Noordsteeg werd genoemd, kreeg de nieuwe benaming Gelderingen, opdat ook deze naam niet verloren zou gaan in het archief, maar nog dagelijks gebruikt zou gaan worden.''
Hierin wordt duidelijk dat 'Steenwijkerwold' eigenlijk is ontstaan vanuit meerdere buurtschappen. Enkele gehuchten verenigd onder één naam. Maar hoe zouden we dit dorp dan kunnen classificeren?
Een deel van het gebied is ontstaan als kerkdorp, waar men bijeenkwam om Christus te vereeren of moeten we het zien als een gemeenschappelijke strijd tegen het water? (Zie 'Geschiedenis') Tevens is het dorp niet specifiek opgezet voor het winnen van veen. Dus in welke hoek moeten we het dan zoeken?
We gaan nu kijken naar een uniek kenmerk van het dorp. Rondom en in het dorp zijn nog enkele houtwallen te vinden. Een houtwal (of houtsingel) is een geheel of gedeeltelijk aan de natuur overgelaten erfafscheiding, vaak ook tussen weilanden, die kan bestaan uit bomen en/of struiken.
Een goed voorbeeld van een nog bestaande houtwal in Steenwijkerwold is de Gelderingesteeg:
Aangezien houtwallen vaak gelegen waren als natuurlijke afscheiding aan een esrand, kunnen we nu de mogelijkheid van Steenwijkerwold als esdorp in oogopschouw nemen. Een es is een hogergelegen akker.
Als we met dit in ons achterhoofd de geschiedenis er weer bijpakken kunnen we hier een verklaring voor geven:
''Echter, het was niet bepaald veilig om aan de oevers van de Reune te wonen. Vroeger was dit beekje namelijk vele malen breder (ca. 8 meter bij de onderloop) en langer (ca. 10 kilometer) dan nu het geval is. Hierom werd in 1285 na Christus een aanvraag ingediend om een kerk te mogen bouwen op de hoogte bij Thij. De aanvraag werd goedgekeurd en deze kerk was het begin van het huidige Steenwijkerwold.''
Men ging dus op de hogergelegen gebieden zich huisvesten en daarmee ook hun akkers op hogere gronden aanleggen. Hierdoor ontstonden de essen en daarmee ook de omliggende houtwallen.
Conclusie: Het Steenwijkerwold is ontstaan op religieuze gronden, waarmee het een kerkdorp werd en is later uitgegroeid tot een esdorp. Een combinatie van beiden is niet uit te sluiten.
Maak jouw eigen website met JouwWeb