Reune en Thij
Aan de oevers van het snelstromende beekje de Reune werden rond het jaar 700 na Christus al bijeenkomsten gehouden voor gelovigen in de wijde omgeving, waaronder Steenwijk. Door het houden van zulke bijeenkomsten en het bij elkaar komen van mensen aan de Reune, werd al vroeg de nederzetting Thij gesticht, wat nu gezien wordt als oudste buurtschap van de gehele gemeente Steenwijkerland (vroeger Steenwijk).

Echter, het was niet bepaald veilig om aan de oevers van de Reune te wonen. Vroeger was dit beekje namelijk vele malen breder (ca. 8 meter bij de onderloop) en langer (ca. 10 kilometer) dan nu het geval is. Hierom werd in 1285 na Christus een aanvraag ingediend om een kerk te mogen bouwen op de hoogte bij Thij. De aanvraag werd goedgekeurd en deze kerk was het begin van het huidige Steenwijkerwold. De kerk staat anno 2012 nog steeds op dezelfde plek en mag gezien worden als één van de belangrijkste gebouwen van het dorp.

Het buurtschap rondom deze kerk kreeg de naam ‘Kerkbuurt’. Dit buurtschap was toen geheel eigendom van de Nederlands Hervormde Kerk, vandaar de toepasselijke benaming voor dit gedeelte. Later werd ook het buurtschap Gelderingen gesticht, zodat in het gebied drie buurtschappen dicht op elkaar kwamen te liggen (Kerkbuurt, Thij, Gelderingen).

Steenwijkerwold
Waar de plaats Steenwijkerwold nog in zijn geheel niet bestond – de dorpen hadden elk hun eigen naam – was Steenwijkerwold wel een belangrijke en grote gemeente. De gemeente bestond uit de volgende kernen: Baars, Basse, Beenderibben, De Bult, Eesveen, De Eese, Gelderingen, Halfweg, Lage Egge, Kallenkote, Kikkerij Kwikkels, Marijenkampen, Muggenbeet, Nederland, Onna, De Pol, Polder Gelderingen, Polder Wetering, Ronde Blesse, Scheerwolde, Ten Broecke, Thij, Tuk, Uvinge, Verlaat, Voshoek, Wetering, Westenwold, Willemsoord, Witte Paarden, Velz, Zuidveen en Woldberg.

Om aan te geven hoe groot dit gebied eigenlijk is, analyseren we de plaatsen op een huidige kaart. We nemen Steenwijk als centrum aan, hoewel de stad Steenwijk niet behoorde tot de gemeente Steenwijkerwold.

De dorpen Kerkbuurt, Gelderingen en Thij liggen ongeveer vier kilometer ten noordwesten van de stad Steenwijk. Hetzelfde geldt voor het buurtschap Witte Paarden, terwijl Willemsoord zes kilometer ten noordwesten van Steenwijk gelegen is. Ten noordoosten van Steenwijk vinden we op ongeveer vier kilometer het dorp Eesveen, terwijl op zes kilometer ten noorden van Steenwijk het buurtschap De Eese ligt. Twee kilometer oostelijk ligt het buurtschap Kallenkote, terwijl juist ten zuiden van Steenwijk de buurtschappen Onna en Zuidveen gelegen zijn. Tenslotte vinden we het grootste gebied aan de westzijde, waar onder andere Nederland (dertien kilometer vanaf Steenwijk), Wetering (elf kilometer) en Muggenbeet (dertien kilometer) te vinden zijn.

Een ieder die goed gelezen heeft, heeft waarschijnlijk ontdekt dat aan alle zijden van Steenwijk de gemeentegrens van Steenwijkerwold liep. Steenwijk werd volledig omringd door de gemeente Steenwijkerwold, die een heel uitgestrekt en afwisselend karakter had.

Opgeheven
In 1973 werd de vroegere gemeente Steenwijkerwold (gemeentehuis te Tuk) opgeheven. Het gehele gebied kwam te vallen onder de nieuwe gemeente Steenwijk, met uitzondering van de meest westelijk gelegen kernen. Zij werden toegevoegd aan de gemeenten IJsselham (Oldemarkt) of Brederwiede (Giethoorn).

De naam Steenwijkerwold dreigde hierdoor te verdwijnen. Echter, drie buurtschappen wilde de naam Steenwijkerwold graag behouden. Zo werden Thij, Kerkbuurt en Gelderingen, samen met het gehucht Ten Holten, samengevoegd tot Steenwijkerwold. De straat die destijds Noordsteeg werd genoemd, kreeg de nieuwe benaming Gelderingen, opdat ook deze naam niet verloren zou gaan in het archief, maar nog dagelijks gebruikt zou gaan worden.

Voorzienigheid
Pas echt belangrijk werd Steenwijkerwold na het oprichten van de Voorzienigheid. In 1893 doet Pastoor Muiteman (zie ook: Toponiemen) een aanvraag voor het geven van hulp aan arme kinderen en ouderen. Het kerkbestuur bezit de grond, terwijl het benodigde geld van het bisdom en schenkingen afkomstig is. In 1894 wordt door burgemeester A.F. Stroink de eerste steen gelegd, een jaar later is het gebouw al gereed.

Net na de eeuwwisseling (1902) telt de Voorzienigheid al 505 verpleegden, waaronder 276 kinderen. Ook worden in de loop der tijd veel vluchtelingen opgenomen (1914, 100 Belgische vluchtelingen) (1918, 112 Franse vluchtelingen).

Na de Tweede Wereldoorlog worden zowel het tehuis voor ouderen als de opvang voor voogdijkinderen opgeheven. De Voorzienigheid doet dan vooral dienst als school, waarbij de Kweekschool, de Huishoudschool en de Don Boschoschool (basisonderwijs) de drie verschillende scholen zijn. Gezamenlijk tellen de scholen op hun hoogtepunt in 1969 1200 leerlingen die gebruik maken van passend onderwijs. Een jaar later treedt een duidelijke stagnatie op in de groei, mede door een afname in de bevolkingsgroei.

Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw ebt de Voorzienigheid langzaam weg. De scholengemeenschap MAVO/HAVO vertrekt naar Wolvega en de PA gaat naar Zwolle. In 1991 woedt er een brand in het oude gedeelte van de Voorzienigheid, terwijl de kapel, één van de belangrijkste gebouwen, werd verkocht. In de jaren negentig wordt steeds meer van de Voorzienigheid verkocht en/of afgebroken.

Heden staat er slechts nog een deel van de Voorzienigheid overeind, die op dit moment dienst doet als opvang voor ouderen (De Herbergier).